ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ ΤΑΣΟΣ ΠΟΙΗΤΗΣ ΑΠ' ΤΟΥΣ ΑΞΙΟΛΟΓΟΤΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΓΕΝΙΑΣ

 ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ  ΤΑΣΟΣ: 1921 -- 1988:  ποιητής από τους αξιολογότερους της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς. Γεννήθηκε και πέθανε στην Αθήνα. Παρακολούθησε Nομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. κι εργάσθηκε ως δημοσιογράφος. Από το 1947 ως το 1951 παρέμεινε εξόριστος στο Μούδρο, τη Μακρόνησο και τον Αγιο Ευστράτιο. Στη λογοτεχνία εμφανίσθηκε το 1946  στο περιοδικό << Ελεύθερα Γράμματα >>, κι από τότε συνεργάσθηκε με τα περιοδικά << Επιθεώρηση Τέχνης>>, << Νέα Εστία >> κ.ά, Κράτησε και τη στήλη της κριτικής στην εφημερίδα << η Αυγή >> από το 1954 ως το 1967 και κατόπιν μετά το 1974. Ποιήματά του έχουν μεταφρασθεί στα Αγγλικά, Γαλλικά, Ιταλικά, Ρουμανικά, Βουλγαρικά, Ρωσικά και σ' άλλες γλώσσες, ενώ περιλαμβάνονται και σε πολλές ανθολογιες. 

    ΕΞΕΔΩΚΕ  ΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΣΥΛΛΟΓΕΣ:

1) Μάχη στην άκρη της νύκτας (1952): Αυτό το αστέρι είναι για όλους μας  (1952), Φυσάει  στα σταυροδρόμια του κόσμου (1953), ο άνθρωπος με το ταμπούρλο (1956), Συμφωνία αρ. 1 (1957), καντάτα (1960), 25η ραψωδία της Οδύσσειας (1963), Ποίηση  1952-- 1963, όπου εκτός από τις προηγούμενες συλλογές, συγκέντρωσε και ποιήματα γραμμένα κατά το διάστημα  1946 -- 1962 (1965).  Οι τελευταίες (1966), Νυκτερινός επισκέπτης (1972),  Σκοτεινή  πράξη χορικό (1974). Οι τρεις (1975), << Ο  Δίάβολος με το κηροπήγιο (1975). Βιολί για μονόχειρα (1977, Κρατικό Βραβείο),  Ανακάλυψη. (1977),, Εγχειρίδιο ευθανασίας (1979, Κρατικό Βραβείο),  Ο τυφλός με το λύχνο (1983), Βιολέτες για μια εποχή (1985), Μικρό βιβλίο για μεγάλα όνειρα.(1987). Εκτός από τη συγκεντρωτική έκδοση του 1965, εξέδωσε και  τις συγκεντρωτικές εκδόσεις  Ποίηση 2 (1972-- 1977), 1987 και Ποίηση 3 (1979 1987), 1988, καθώς και τα διηγήματα το εκκρεμές (1966).

                          Η ποιητική πορεία του Τάσου Λειβαδίτη:    

Διαγράφεται σε δύο φάσεις και είναι άμεσα συνδεδεμένη με τα γεγονότα της εποχής του, που έχουν ως επίκεντρο κυρίως την Ελλάδα και ως αφετηρία τους την προσωπική του συμμετοχή και την ιδεολογική του ένταξη. Η πρώτη φάση της ποίησης του (Ποίηση 1) είναι συνυφασμένη  με την αγωνιστική περίοδο του ποιητή,.που αισθάνεται ωςπρωταγωνιστής της Ιστορίας και θεωρεί τον εαυτό του περισσότερο ως αγωνιστή στην υπηρεσία του λαού και λιγότερο ως ποιητή. Άμεση συνέπεια αυτής της αντίληψης είναι πως το βιωματικό υλικό παραμένει δέσμιο της επικαιρότητας και των ιδεολογικών του προθέσεων. Η ιδεολογική εξάλλου στερεότητα δημιουργεί υπερβολική αισιοδοξία για το μέλλον και οδηγεί στην ακραία θέση, πως το να θυμάσαι τα παιδικά σου χρόνια, να ονειρεύεσαι και να αφοσιώνεσαι στον εαυτό σου αποτελεί αστική συνήθεια και σημαίνει επαναστατική ολιγωρία. Έτσι η υποταγή του στο ρόλο ενός παλμογράφου της εποχής του και της καθημερινότητας  δεν συνοδεύεται πάντοτε από μια αντίστοιχη εσωτερική ένταση, αλλά οδηγεί σε συναισθηματική διάχυση, που οι συνέπειες της επισημαίνονται στην οργανική χαλάρωση της ποιητικής σύνθεσης, την αποδυνάμωση του στίχου και την απουσία της απαραίτητης δραματικής πύκνωσης. Η αγωνιστική φόρτιση εγγράφεται βέβαια και στο ενεργητικό της ποίησής με τον ιδιαίτερο τόνο που της πρσσδίδει..  Τόνο που ασφυκτιά, συνθέσεις, όπου τα οράματα καλπάζουν, όπου κυριαρχεί η συντροφική διάθεση, ενω η πίστη στις λυρικές ανάσες του μικρού ποιήματος  βρίσκει διέξοδο στις ευρύτερες ποιητικές ανάσες, στο δίκαιο του αγώνα και της επανάστασης όπου διοχετεύεται σ' ένα λόγο αναλυτικό και ρητορικό, αλλά σφριγηλό. Η δεύτερη φάση καλύπτεται από την Ποίηση 2 και 3. Ο ποιητής αισθάνεται ως θύμα της ιστορίας. Τα συναισθήματα της διάψευσης και της συντριβής (προϊόν της ήττας της παράταξής του και των εμπειριών της) θα διαποτίσουν τον τόνο και θα διαμορφώσουν αποφασιστικά την γραφή του. Αντλώντας και από τον υπερρεαλισμό. Θα καταφύγει αρχικά στη γλώσσα του παράδοξου και του παράλογου. Η   ποιητική γραφή, που διακρινόταν για τη λογική της στερεότητα, εξαρθρώνεται και κυλάει στο ρυθμό μιας παραληρηματικής  ροής των συναισθημάτων, των σκέψεων, των γεγονότων και των εικόνων.                                                                                      Η ποιητική αυτή γραφή όμως  σιγά  -- σιγά θα ισορροπήσει και θα βρει την τελεια έκφρασή της στις τελευταίες ιδίως συλλογές της  δεύτερης φάσης, που τα κύρια χαρακτηριστικά της είναι: α)  τόνος χαμηλόφωνος και συνομιλητικός, φωνή ραγισμένη και εσωτερική  β) Υποχώρηση του ρεαλισμού της πρώτης περιόδου και απόλυτη κυριαρχία μιας φανταστικής πραγματικότητας.ο κλονισμός της πίστης του στα  ιδεολογική οράματα της νιότης του  θα διαδεχθεί μια ποίηση διαποτισμένη από αισθήματα αποξένωσης, απελπισίας και μοναξιάς  από μνήμες της παιδικής και οικογενειακής του ζωής, από μια διαβρωτική αίσθηση ματαιότητας. Κάποτε τον συγκλόνιζαν τα μεγάλα γεγονότα.Τώρα τον κεντρίζουν τα μικρά και ασήμαντα. γ) Η ανέλιξη του ποιήματος (ακολου0ώντας το ρυθμό μιας παραληρηματικής γραφής), τέμνεται συνεχώς από τις αποστροφές του ποιητή, τις αιφνίδιες παρεμβολές εικόνων, που διακόπτουν την αφήγηση. και από την εναλλαγή των χρόνων.    Ο Λειβαδίτης παίρνει την εκδίκησή του απ' την ιστορία που τον πρόδωσε, εξοστρακίζοντας  απ' τα ποιήματά του ό,τι παραπέμπει στη σύγχρονη ζωή. Οι ρομβίες, τα φανάρια, οι γέφυρες, οι σταθμοί των τρένων ανασταίνουν μια ζωή χαμένη στο παρελθόν. 

        Μα δεν ακούς τα κύματα, ψηλή  λιγνή της θάλασσας,                                                                                     δε βλέπεις που οι αγέρηδες μαλώνουν για χατήρι σου,                                                                                κι απ' τα κατάρτια τους, μακριά,  πως με τον άσπρο σκούφο τους                                                                σε ουρανοχαιρετούν ναυτάκια του λεβάντε;                          

      Θαλασσινά  τραγούδια στριμωγμένα στα όστρακα,                                                                                         σ'ένα αχινό ανοιγμένα μυστικά του κόσμου,                                                                                                     κι ο αγέρας ξάφνου που έλυσε το μπούστο της ροδακινιάς,                                                                           να τρέχη αυτή στα βράχια --                                                                                                                                την κυνηγάνε τα παιδιά με δυο αχιβάδες έρωτα,                                                                                                με λουμπαρδιές δαμάσκηνα της σπαν(ε)  την πόρτα οι ναύτες!  

Και συ, ξανθό παιδί,που παίζει σ' ένα λαγούτο από δελφινοκόκκαλο,                                      μ' ένα κλωνάρι φεγγαριού   στ' αυτί σου κρεμασμένο,                                                                πουλιά πετούν και μέλισσες  μες στις γαλάζες βράκες σου                                                        κι αχ! δε βαστάει ο κόρφος σου να κλεί τόση καρδιά ---                                                            φέρτη μας,  ήλιε, φέρτη μας, βοριά,                                                                                              παίξε ν' ακούσουν τα κορίτσια  στη Μονεβασιά,                                                                          να κόβουν τις πλεξούδες τους να δένουν τα καράβια!                             

 Φύκια γύρω απ' τα μπράτσα της γλυστράνε και κανέλλα,                                                                              παίρνουν νερό απ' τον κόρφο της οι γλάροι και πετούν,                                                                                κι όταν ξεπλέκει τα μαλλιά, παίζουνε ντέφια και βιολιά,                                                                                  καραβοκύρη των ανέμων και των δελφινιών,                                                                                                  πού 'χεις  τα στήθια κεντημένα με δεκάξι ανέμους,                                                                                           με το στριφτό μουστάκι σου σαν υδραίϊκο καράβι

              Πηγή του ανωτέρω ποιήματος:α)  η Ανθολογία της Νεοελληνικής Γραμματείας, β)                Η ποίηση λόγια και Δημοτική από τον Μεσαίωνα ως τις μέρες μας.